Peter Camenzind / Hermann Hesse ; tłum. Elżbieta Ptaszyńska-Sadowska. – Poznań : Media Rodzina, 2021.

Wydana w 1904 roku pierwsza powieść w dorobku wybitnego pisarza, poety i eseisty niemieckiego, późniejszego laureata literackiej Nagrody Nobla. Wczesna twórczość poetycka Hermanna Hesse nawiązywała do niemieckich romantyków Goethego i Holderlina, późniejsza poezja refleksyjno-filozoficzna utrzymywana była w tendencji klasycystycznej. Jego utwory niosły ideał samodoskonalenia duchowego i nawiązywały do myśli buddyjskiej, podnosząc wartość przyrody i stanowiąc rozrachunek z kulturą. Autobiograficzna powieść „Peter Camenzind”  to swego rodzaju manifest  dotychczasowej twórczości i programu na przyszłość, w utworze możemy przeczytać m.in. „..Pragnąłem w utworze większych rozmiarów przybliżyć dzisiejszym ludziom wielkie, nieme życie przyrody i zachęcić do pokochania go. Chciałem nauczyć ich wsłuchiwać się w tętno ziemi, brać udział w życiu całej przyrody, aby w natłoku swych małych losów nie zapomnieli, że nie jesteśmy bogami stworzonymi przez nas samych, tylko dziećmi i cząstkami ziemi i całego kosmosu (...) Ale chciałem też nauczyć ludzi szukania źródeł radości i życia w bratniej miłości do przyrody; chciałem głosić sztukę patrzenia, wędrowania, rozkoszowania się rzeczywistością (...) Chciałem wam opowiedzieć, jaki złoty korowód niezapomnianych rozkoszy ja, samotnik i mizantrop, znalazłem na tym świecie, i pragnąłem, żebyście wy, którzy może jesteście szczęśliwsi i weselsi ode mnie, z jeszcze większą radością odkrywali ten świat”.

Ruchome święto / Ernest Hemingway ; przeł. Miłosz Biedrzycki. – Warszawa : Marginesy, 2022.

Kolejna autobiografia, i kolejny noblista: postaci Ernesta Hemingwaya nie trzeba nikomu przybliżać.  Tytuł utworu wymyślony przez ostatnią żonę pisarza, Mary, nawiązuje do lat spędzonych przez Hemingwaya w Paryżu. Podczas paryskiego spotkania z Aaronem Hotchnerem, autor stwierdził : „Jeżeli miałeś szczęście mieszkać w Paryżu jako młody człowiek, to dokądkolwiek się udasz przez resztę życia, idzie on za tobą, bo Paryż jest świętem ruchomym”. Mary Hemingway nadając ten właśnie tytuł zapiskom paryskim męża, chciała oddać stan ducha i przeżycia, których nie można utracić mimo jego samobójczej śmierci w 1962 roku. Miłośnicy prozy amerykańskiego noblisty znajdą w tej książce wspomnienia z młodości, które ukształtowały jego późniejszą twórczość, a jednocześnie portret tzw. straconego pokolenia amerykańskich pisarzy, którzy dorastali w cieniu I wojny światowej – „une perdue generation” – tak nazwała tę grupę mentorka Hemingwaya, Gertruda Stein.

Dziewczyna z piegami / Cecelia Ahern ; przeł. Agnieszka Lipska-Nakoniecznik. – Warszawa : Akurat, 2022.

Najnowsza książka cenionej na całym świecie irlandzkiej pisarki Cecylii Ahern, znanej m.in. z bestsellerowych powieści „PS.Kocham Cię” i „Love, Rosie”. I tym razem autorka zaprasza nas do stołecznego Dublina i na wietrzne, nadmorskie klify irlandzkiego wybrzeża. Główna bohaterka powieści, piegowata Allegra Bird, wiedzie spokojne, ustabilizowane życie, z dala od surowego lecz kochającego ojca i przyjaciół z dzieciństwa. Podczas przypadkowej sprzeczki z nieznajomym słyszy intrygującą uwagę na swój temat: każdy z nas jest wypadkową pięciu osób, z którymi spędzamy najwięcej czasu. Alli zaczyna się zastanawiać, czy tak naprawdę ma blisko siebie taką minimalną ilość bliskich sobie osób. Postanawia zmienić to i poszukać owych pięć pokrewnych dusz, które wpłyną na jej osobowość i zmienią jej przyszłość. Czy uda się jej zrealizować ambitny plan?  Lekka, romantyczna lektura na coraz cieplejsze wieczory, opowiadająca o przyjaźni, miłości i dojrzewaniu do samego siebie.

Kopernik : rewolucje / Wojciech Orliński.  – Warszawa : Wydawnictwo Agora, 2022.

Dziennikarska, nieco mniej formalna i pozbawiona patosu biografia człowieka, który „wstrzymał Słońce, ruszył Ziemię”. Polski parlament bieżący, 2023 rok ogłosił Rokiem Mikołaja Kopernika w 550. rocznicę urodzin najwybitniejszego polskiego astronoma i jednej z największych postaci światowej nauki. Twórca wiekopomnego dzieła „De revolutionibus orbium coelestium” był prawdziwym człowiekiem renesansu: duchowny (był kanonikiem!), uczony (nie tylko astronom), prawnik, lekarz, teoretyk ekonomii i wojskowości. Słowem: geniusz! Biografia napisana dość lekkim, może nieco frywolnym językiem, co prawda trudno się tu doszukać głębokich analiz fizyczno-astronomicznych i szczegółowego wytłumaczenia istoty przewrotu kopernikańskiego, ale też nie wszyscy ich oczekują. Znajdziemy za to sporo odnośników co do rodziny Astronoma, jego otoczenia i działalności pozanaukowej, a nawet relacji damsko-męskich (!). Bardziej socjologiczno-historyczny opis otoczenia i epoki, w której urodził się, kształcił i działał Kopernik, niż popularyzacja jego heliocentrycznej teorii. Jedno jest pewne: z powodu skąpej ilości źródeł poszukiwanie nawet podstawowych danych o Koperniku przypomina prawdziwe śledztwo.